Gellicum in het Rijksmuseum

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een schitterende collectie. In de collectie staat de Nederlandse kunst en geschiedenis centraal en werken van een aantal van de grootste kunstenaars van de wereld zijn er te zien. Maar ook werken over of uit de dorpen in de gemeente Geldermalsen zijn er te vinden! In een serie van een aantal artikelen gaan we op zoek naar hetgeen er is te vinden per dorp (helaas was er voor Buurmalsen, Meteren en Rhenoy niets te vinden). In dit artikel staat Gellicum centraal.

Drie prenten, een porseleinen bord en een foto betreffende Gellicum zijn te vinden in de collectie. De foto, Bloeiende boomgaarden, André-Pierre Lamoth, 1988 – 1990, is auteursrechtelijk beschermd en mag hier dus niet worden opgenomen.

Het eerste is een porseleinen bord uit de Yongzheng-periode (1723-1735) met het wapen van de familie Van Gellicum, maker onbekend. Het bord is gemaakt in de periode tussen 1720 en 1730. Het bord, beschilderd in onderglazuur blauw en rood en goud op het glazuur, heeft in het centrum het wapen van de familie Van Gellicum en is omgeven door een rankenband. Op de rand staan blauwe wolkmotieven met kleine bloeiende planten en hoekige hekken.

Bord met het wapen van de familie Van Gellicum, anoniem, 1720 – 1730

Klik hier voor meer informatie.

Het kasteel te Gellicum is in 1731 getekend door Cornelis Pronk (1691-1759). De tekening is in pen in grijs met een ondertekening in potlood. Op de tekening staat geschreven: ‘Gellikum’ en op de achterzijde ‘(Tielerwaard) / gesloopt 1802’.

Het kasteel te Gellicum, Gelderland, Cornelis Pronk, 1731

Klik hier voor meer informatie.

Onderwerp van de volgende ets is eveneens het kasteel te Gellicum (of ‘Gellikum’ zoals staat geschreven op de prent) en is gemaakt door Caspar Jacobsz. Philips en stamt uit de periode 1752-1789.

Gezicht op het kasteel te Gellicum, Caspar Jacobsz. Philips, 1752 – 1789

Klik hier voor meer informatie.

Hermanus Petrus Schouten (1747-1822) maakte eveneens een ets, uit de periode 1762-1822, met zicht op Gellicum. Op de voorgrond het kasteel, op de achtergrond het dorp.

Gezicht op Gellicum, Hermanus Petrus Schouten, 1762 – 1822

Klik hier voor meer informatie.

Zie ook:

• Acquoy
• Beesd
• Deil
• Enspijk
• Geldermalsen
• Rumpt
• Tricht

 

Geldermalsen (dorp) in het Rijksmuseum

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een schitterende collectie. In de collectie staat de Nederlandse kunst en geschiedenis centraal en werken van een aantal van de grootste kunstenaars van de wereld zijn er te zien. Maar ook werken over of uit de dorpen in de gemeente Geldermalsen zijn er te vinden! In een serie van een aantal artikelen gaan we op zoek naar hetgeen er is te vinden per dorp (helaas was er voor Buurmalsen, Meteren en Rhenoy niets te vinden). In dit artikel staat Geldermalsen centraal.

Acht objecten gerelateerd aan Geldermalsen zijn te vinden in de online collectie. Helaas hebben drie daarvan maar een afbeelding; twee prenten en een bronzen penning van de Nederlandsche Bank. En een van de twee prenten toont een boerderij, maar niet in Geldermalsen, maar in Tricht (‘Een boerderij in Tricht nabij Geldermalsen’).

Per saldo houden we dus één tekening in grijs, gemaakt met pen en penseel over (datering 1737-1779). Te zien is het kasteel Geldermalsen, getekend door Pieter Jan van Liender (1747-1779).

Kasteel Geldermalsen, Pieter Jan van Liender, 1737 – 1779

 

Klik hier voor meer informatie.

Zie ook:

• Acquoy
• Beesd
• Deil
• Enspijk
• Gellicum
• Rumpt
• Tricht

Enspijk in het Rijksmuseum

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een schitterende collectie. In de collectie staat de Nederlandse kunst en geschiedenis centraal en werken van een aantal van de grootste kunstenaars van de wereld zijn er te zien. Maar ook werken over of uit de dorpen in de gemeente Geldermalsen zijn er te vinden! In een serie van een aantal artikelen gaan we op zoek naar hetgeen er is te vinden per dorp (helaas was er voor Buurmalsen, Meteren en Rhenoy niets te vinden). In dit artikel staat Enspijk centraal.

Vier prenten geven Enspijk in de achttiende eeuw weer, drie met de kerk als voornaamste onderwerp en één met het kasteel te Enspijk.

De oudste prent, een tekening in pen en penseel, dateert uit 1728-1732 en is van de hand van Cornelis Pronk (1691-1759) en toont het kasteel of huis van Enspijk.

Het kasteel te Enspijk, Gelderland, Cornelis Pronk, 1728 – 1732

Het tweede werk, een ets van Philippus van der Schley (1724-1817) naar een tekening van Jan de Beijer, toont Enspijk met rechts de kerk en op de voorgrond vrouwen die de was in de zon drogen. Datering valt ergens tussen 1734 en 1817.

Gezicht op Enspijk, Philippus van der Schley, 1734 – 1817

Klik hier voor meer informatie.

De volgende ets (datering 1762-1822) van Hermanus Petrus Schouten (1747-1822) is wederom een zicht op Enspijk met rechts de kerk en links een aantal boerderijen en een opvallende hooiberg.

Gezicht op Enspijk, Hermanus Petrus Schouten, 1762 – 1822

Klik hier voor meer informatie.

De laatste prent, tekening in bruin met pen en penseel, is gemaakt door Pieter Jan van Liender (1747-1779). Deze tekening toont vrijwel hetzelfde beeld als bovenstaande ets. De positie in het veld is exact hetzelfde en dezelfde gebouwen worden getoond. Voornaamste verschil is de invulling met personen en het koetsje.

Enspijk bij Leerdam, Pieter Jan van Liender, 1763

Klik hier voor meer informatie.

Zie ook:

• Acquoy
• Beesd
• Deil
• Geldermalsen
• Gellicum
• Rumpt
• Tricht

Beesd in het Rijksmuseum

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een schitterende collectie. In de collectie staat de Nederlandse kunst en geschiedenis centraal en werken van een aantal van de grootste kunstenaars van de wereld zijn er te zien. Maar ook werken over of uit de dorpen in de gemeente Geldermalsen zijn er te vinden! In een serie van een aantal artikelen gaan we op zoek naar hetgeen er is te vinden per dorp (helaas was er voor Buurmalsen, Meteren en Rhenoy niets te vinden). In dit artikel staat Beesd centraal.

Op het eerste gezicht lijkt Beesd goed vertegenwoordigd in het Rijksmuseum, maar van de twaalf etsen, blijkt een groot deel dubbel aanwezig, waardoor er drie unieke werken overblijven.

De eerste ets, van Willem Gruyter (Jr.) (1817-1880) naar een tekening van Mari ten Kate (1831-1910),  is maar liefst in tienvoud aanwezig. Het is een ets in aquatint, roulette en met droge naald van de overstroming bij Beesd in 1855. Op de achtergrond zijn de ondergelopen boerderijen en de kerktoren van Beesd zichtbaar.

De Nederlands-Hervormde St. Pieterskerk of Petruskerk heeft een opvallende onvoltooide toren. De onderbouw van de toren dateert van omstreeks 1500, de tweede geleding is waarschijnlijk vijftig jaar later gebouwd. De toren werd als vluchtplaats gebruikt wanneer de rivier de Linge buiten haar oevers trad. Dertig jaar voor deze ets werd gemaakt was het kerkgebouw gereed gekomen (1825). Deze verving de middeleeuwse hallenkerk.

Het kerkgebouw kwam omstreeks 1825 tot stand door ingrijpende verbouwingen van een middeleeuwse hallenkerk.

De kerk is in gebruik bij de Protestantse Gemeente Beesd. Zowel de toren als de kerk hebben de status van rijksmonument.

Overstroming bij Beesd, 1855, Willem Gruyter (Jr.), Mari ten Kate, 1832 – 1880

Klik hier voor meer informatie.

De volgende twee werken uit de periode 1727 – 1733 van de hand van Abraham Rademaker (1676/’77 – Haarlem, 21 januari 1735) betreffen het Huis Wolfswaard, ook bekend als Lage of Huys op den Wyel. Dit kasteel in Beesd werd aan het begin van de negentiende eeuw afgebroken. Arnt Pieck werd bij de bouw in 1442 met het huis op den Weyl beleend. Het huis bleef tot 1730 in de familie, waarna het overging op de familie Van Eck.

Gezicht op Huis Wolfswaard, Abraham Rademaker, Willem Barents, Antoni Schoonenburg, 1727 – 1733

Huis Wofswaard, Abraham Rademaker, Willem Barents, Antoni Schoonenburg, 1727-1733

Klik hier voor meer informatie en hier.

Bronnen, anders dan www.rijksmuseum.nl:

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Pieterskerk_(Beesd)

Zie ook:

• Acquoy
• Deil
• Enspijk
• Geldermalsen
• Gellicum
• Rumpt
• Tricht

Deil in het Rijksmuseum

Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een schitterende collectie. In de collectie staat de Nederlandse kunst en geschiedenis centraal en werken van een aantal van de grootste kunstenaars van de wereld zijn er te zien. Maar ook werken over of uit de dorpen in de gemeente Geldermalsen zijn er te vinden! In een serie van een aantal artikelen gaan we op zoek naar hetgeen er is te vinden per dorp (helaas was er voor Buurmalsen, Meteren en Rhenoy niets te vinden). In dit artikel staat Deil centraal.

Er zijn drie prenten over Deil te vinden, waarvan twee met afbeelding. Helaas heeft de tekening Het dorp Deil van Jan de Beijer uit 1750 nog geen afbeelding online.

De tekening, in pen en penseel in grijs, van het kasteel Bul(c)kestein bij Deil van Cornelis Pronk (1691-1759) uit 1728 is er wel te zien.

Het kasteel Bul(c)kestein bij Deil, Gelderland, Cornelis Pronk, 1728 – 1732

Klik hier voor meer informatie.

De andere prent, een ets, van Hermanus Petrus Schouten (1747-1822) is een gezicht op Deil (op de tekening geschreven als Dyl) vanaf de overkant van de Linge, op de voorgrond rechts enkele bootjes en hengelaars.

Gezicht op Deil, Hermanus Petrus Schouten, 1762 – 1822

Klik hier voor meer informatie.

Zie ook:

• Acquoy
• Beesd
• Enspijk
• Geldermalsen
• Gellicum
• Rumpt
• Tricht